liberalisme als oplossing?

In een interview, in de Volkskrant, met geriater Rudi Westendorp, werkzaam in Kopenhagen en lid van het Deense OMT, kwam de vraag naar voren wat de reden zou kunnen zijn dat de corona pandemie in Scandinavië een minder grote impact heeft dan in de andere Europese landen.

De bevolkingsdichtheid in Scandinavië is globaal gezien minder dan in ons land, maar steden als Stockholm en Kopenhagen zijn groter dan Amsterdam en Rotterdam en toch is de besmettingsgraad laag. Het aantal opnames op de IC's is blijvend laag, de tweede golf is daar een golfje.

Gezagsgetrouwer zouden de Scandinaviërs zijn, maar ook dat lijkt een niet doorslaggevend argument. Men gaat graag zijn of haar eigen gang, is gesteld op privacy, is wellicht iets gereserveerder in de sociale omgang. Ik bedenk het niet, het zijn waarnemingen van Nederlanders die een goed zicht hebben op de mentaliteit in de noordelijkste landen van Europa.

Westendorp heeft een totaal ander waarneming, een waarneming die ook langzaam indaalt in de Angelsaksische samenlevingen, zoals Nederland.

In Scandinavië heb je te maken met samenlevingen die gestoeld zijn op de sociaal democratische beginselen. Het zorgen voor elkaar, nabuurschap, respect voor jongeren én ouderen staan daar meer centraal dan in de meer liberale gemeenschappen zoals Nederland, waar het ondertussen toch meer gaat om je eigen vrijheid, je eigen belangen.

Westenbroek stelt dat in het land waar hij nu geruime tijd woont de corona maatregelen op een natuurlijke wijze worden opgevolgd. Natuurlijk worden ook daar kritische vragen gesteld maar ondertussen houdt men zich aan de richtlijnen uit respect voor de ander. Niet het eigenbelang domineert maar de zorg om en voor de ander.

Het beeld dat hij schetst, past bij een analyse van Peter Giessen in de Volkskrant die de ontwikkelingen tussen België, Frankrijk en Nederland vergelijkt en die stelt dat onze liberale aanpak weinig verschilt, qua uitkomst, van de autoritaire aanpakken in die twee andere landen. Autoritair optreden roept weerstand en verzet op, de liberale aanpak veel eigenzinnigheid. De samenlevingen die gebaseerd zijn op de sociaal democratie, en ook de christen democratie (denk aan Duitsland) lijken in hun 'volksaard' beter bestand tegen een pandemie zoals die zich nu voordoet.

Je kunt je in deze afvragen of het niet tijd wordt ook in ons land meer afstand te gaan nemen van de Angelsaksiche manier van samenleven en meer te investeren in 'samendoen, samenleven, oog hebben voor de ander'. En dus minder alleen vanuit onze eigen privé behoeften redeneren en handelen.